Со Законот за јавните набавки кој е во примена од 1 април 2019 године, не е предвидена обврска за договорниот орган во огласот задолжително да ја објави проценетата вредност на набавката.

Оттука, ако конкурсот за избор на идејно решение се планира да се организира како дел од постапка за јавна набавка на услуги, може да се објави само вредноста на наградите кои договорниот орган планира да ги додели, а не и проценетата вредност за набавката на услуги за изработка на проектно – техничка документација.

Договорниот орган согласно член 75 став 1 од законот, врз основа на планираните извори за финансирање, донесува план за своите вкупни потреби за набавки во тековната година по видови стоки, услуги и работи според ЗПЈН, со кој го определува предметот на набавка, очекуваниот почеток на постапката, проценетата вредност на договорот и видот на постапката за јавна набавка.

Од друга страна, постапките со преговарање без објавување на оглас кои се спроведуваат врз основа на член 55 став 1 точка а) и точка г), како и став 3 точки б), г) и д) согласно со член 6 став 2 од од Правилникот за формата, содржината како и начинот на изготвување на годишниот план за јавни набавки („Службен весник на РМ“ бр.64/19), не треба да се внесуваат во годишниот план за јавни набавки.

Од изнесеново произлегува дека постапката со преговарање без објавување на оглас која се спроведува согласно член 55 став 4 точка б), треба да биде внесена во годишниот план за јавни набавки. Тоа значи дека, ако договорниот орган наведенава постапка ја внел во годишниот план за јавни набавки во тековната година, ќе треба да ја спроведе и постапката во тековната година.

Постапката со преговарање без објавување на оглас врз основа на член 55 став 4 точка б) од законот, договорниот орган може да ја користи кога предметниот договор следува по спроведување конкурс за избор на идејно решение и се доделува на најдобро рангираниот учесник или на еден од најдобро рангираните учесници. Ако договорот се доделува на еден од најдобро рангираните учесници, договорниот орган ги поканува сите нив да учествуваат во преговорите.

Од изнесеново произлегува дека, договорниот орган во конкурсната документација утврдува дали договорот ќе се додели на најдобро рангираниот учесник (првонаградениот) или на еден од најдобро рангираните учесници, што значи дека договорниот орган треба да преговара со сите наградени учесници, а ќе го избере оној учесник кој е најповолен според критериумот за доделување на договорот.

Бројот на избрани учесници на конкурсот за избор на идејно решение според членот 126 став 4 од законот, мора да биде доволен за да се обезбеди вистинска конкуренција. Иако бројот на избрани учесници не е конкретно дефиниран со законот, договорниот орган тешко ќе може да докаже дека е обезбедена вистинска конкуренција ако има само еден избран учесник на конкурсот. Така што, сметаме дека треба да се предвиди прва, втора и трета награда.

Економски оператор согласно со член 2 став 1 точка 6 од законот, е секое физичко или правно лице или група такви лица, вклучувајќи ги и сите привремени здружувања, кои на пазарот или во постапките за јавни набавки нудат стоки, услуги или работи.

Од изнесеново произлегува дека, како во постапката за јавна набавка, така и на конкурсот за избор на идејно решение може да учествуваат и физички лица.

Од друга страна, согласно со член 55 став 11, договорниот орган нема обврска да ја утврдува способноста на економските оператори во постапката со преговарање без објавување оглас. Сепак, треба да се има предвид дека во постапката па и конкурсот за избор на идејно решение, соодветно се применуваат и материјалните прописи со кои се уредува предметот на набавка.

Оттука, при дефинирање на условите за утврдување на способноста на учесниците на конкурсот, договорниот орган освен одредбите од Законот за јавните набавки предвид треба да ги има и правилата кои произлегуваат од материјалните прописи со кои се уредува предметот на набавка.

Со Законот за јавните набавки не е определен минималниот временски рок во кој учесници во конкурсот за избор на идејно решение треба да ги доставатсвоите планови или проекти.

Оттука, при спроведување на конкурс за избор на идејно решение, договорниот орган има слобода да го определи временски рок за доставување на плановите или проекти при тоа водејќи сметка истиот да биде разумен и недискриминаторски, односно доволен да овозможи сите заинтересирани учесници да изготват квалитетен план или проект.